کاربرد لیزر در چشم پزشکی

ليزر اگزايمر دستگاهي است كه براي اصلاح عيوب انكساري چشم به كار رفته و مرحله اصلي اصلاح بينايي را انجام مي دهد. ليزر اگزايمر اشعه اي را توليد مي كند كه در طيف ماوراء بنفش بوده و طول موج آن كوتاه است . خاصيت اين ليزر به گونه اي است كه تراش ظريف و دقيقي را در سطح قرنيه انجام مي دهد به طوري كه به نسوج و سلول هاي اطراف آسيبي وارد نمي كند . مكانيزم ايجاد برش قرنيه را در اصطلاح علمي Ablation مي گويند.

* برای مشاهده بقیه متن روی ادامه مطلب کلیک کنید.

تأیید اولین چشم بیونیک توسط سازمان FDA
 

سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) هفته گذشته چشم بیونیکی متشکل از دو بخش بیرونی و درونی را تأیید کرد. بخش بیرونی یک دوربین ویدیویی کوچک و یک کامپیوتر است که روی عینک آفتابی سوار شده و روی سر قرار می گیرد. بخش درونی هم یک شبکیه مصنوعی است که به صورت ایمپلنت درون چشم قرار داده می شود. آنگاه تصاویر دریافتی دوربین ویدیویی ، توسط کامپیوتر ترجمه شده و به صورت بیسیم برای شبکیه مصنوعی ارسال می گردند.

* برای مشاهده بقیه متن و ویدیو روی ادامه مطلب کلیک کنید.

آشنایی با قلب انسان ، عملکرد آن و بیماری های قلبی

قلب چیست و چگونه کار می کند؟
قلب اساساً یک پمپ عضلانی توخالی است که بدون توقف خون را به سراسر بدن پمپ می کند. اگرچه قلب بزرگتر از مشت دست نیست ؛ ولی در طول دوران عمر در حدود 300 میلیون لیتر خون را پمپ می کند. رگ های بزرگ خون که به قلب متصل اند خون را به ریه ها و سراسر بدن می برند و باز می گردانند.
قلب در موجودات مختلف است.
برای مثال قلب ماهی دو حفره ای است ولی قلب انسان چهار حفره دارد که در ادامه به آن بحث خواهیم کرد.

قلب انسان
قلب انسان همان طوری که قبلا اشاره شد چهار حفره دارد و دارای 2 دهلیز و 2 بطن است. خون در قلب انسان به دو مسیر پمپاژ می شود ؛ مسیر اول که مسیر گردش خون کوتاه است ، در سمت راست قلب خون از سیاهرگ های زیرین و زبرین وارد دهلیز راست می شود و سپس از طریق دریچه سه لختی که دربین دهلیز و بطن راست قرار دارد وارد بطن شده و بر اثر انقباض بطن از طریق سرخرگ ششی (تنه ریوی) به شش ها برده می شود و خون در شش ها به تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن با هوای داخل شش ها می پردازد و سپس خون تصفیه شده دوباره توسط سیاهرگی وارد قلب می شود ولی این بار به قسمت چپ قلب وارد می شود. یعنی ابتدا وارد دهلیز چپ و سپس توسط دریچه میترال وارد بطن چپ می شود و با انقباض بطن خون وارد آئورت (بزرگترین سرخرگ بدن) می شود و در تمام قسمت های بدن خون در رگ ها و مویرگ ها حرکت می کند و در مویرگ ها در میان سلول های بدن جریان می یابد و مواد و اکسیژن و دی اکسید کربن و سایر مواد را با سلول ها مبادله می کند (به وسیله فشار تراوشی و اسمزی).
قلب از سه نوع ماهیچه به نام های ماهیچه آندوکارد ، میوکارد و پریکارد تشکیل شده است که میوکارد ماهیچه قابل انقباض قلب را تشکیل می دهد. آندوکارد لایه پوششی حفره های دهلیز و بطن است و پریکارد پوشش آبشامه قلب را می سازد. علاوه بر ماهیچه های فوق ، نوع دیگری از بافت به نام بافت گرهی در قلب وجود دارد.
بافت گرهی محل اصلی زایش تحرکات و انقباض های قلب است.

* برای مشاهده بقیه متن روی ادامه مطلب کلیک کنید.

آشنایی با دستگاه پنتاکم

مفاهيم پايه
پنتاكم ‌ابزاری بسيار ارزشمند برای ارزيابی بيماران براي تصحيح بيماری چشم است.

فيزيولوژی
در صورتی كه فرد تصاوير دور يا نزديک يا هر دو را تار ببيند و ليكن با استفاده از عينک يا لنز تماسی اين تصاوير واضح و روشن باشد ، اين فرد دارای عيب انكساری در چشم بوده و نياز به معاينه چشم دارد.

طرز کار
پنتاكم يک دستگاه تشخيصی است كه برای اندازه‌گيری و معاينه سگمان قدامی چشم طراحی شده است. اين دستگاه تصاويری از قسمت قدامی چشم ثبت می‌كند كه شامل قرنيه ، مردمک ، اتاق قدامی و لنز است. اين دستگاه كه بسيار پيشرفته است ، توپوگرافی قرنيه را اندازه‌گيری كرده و قادر به تشخيص قوز قرنيه است. داده‌های آن در عمل جراحی ليزيک استفاده می شود.

کاربرد
از اين دستگاه جهت ارزيابي شكل قرنيه ، آناليز وضعيت لنز (كريستالين لنز كدر شده) ، آناليز زاويه اتاق قدامی ، آناليز عمق اتاق قدامی ، آناليز حجم اتاق قدامی ، آناليز حرارت‌های كورتيكال خلفی و قدامی ، آناليز محل كاتالكت‌ها و ضخامت قرنيه استفاده می‌شود.

آنژیوگرافی

مفاهیم پایه

آنژیوگرافی از دو کلمه " آنژیو " به معنای رگ یا عروق و کلمه " گرافی " به معنای نگاشتن تشکیل شده است.

فیزیولوژی
بیماری های قلب و عروق از شایع ترین بیماری‌های قرن حاضر محسوب شده و نارسایی قلبی بزرگ ترین عامل مرگ و میر در جوامع صنعتی و نیمه صنعتی به حساب می آید. به دلیل اهمیت موضوع، ابزارها و روش های مختلفی برای بررسی نحوه عملکرد قلب در پزشکی نوین ابداع شده که از جمله آن ها می‌توان به رگ نگاری (Angiography) به کمک تصویربرداری اشعه X اشاره کرد. هدف در این روش به دست آوردن انواع مختلف و مکمل اطلاعات ساختاری (Structural) و عملکردی (Functional) از قلب است ؛ به نحوی که به کمک آن‌ها پزشک متخصص نه تنها توانایی تشخیص نوع بیماری قلبی را داشته باشد ، بلکه بتواند بروز نارسایی قلبی احتمالی در آینده را نیز پیش بینی و از آن جلوگیری کند.
این روش در درمان بیماری تصلب شرایین کاربرد بسیار گسترده ای دارد و در مقایسه با عمل جراحی از مزایای متعدد از جمله درد بسیار کم ، کاهش خطر مرگ و میر و اقتصادی بودن برخوردار است.

طرز کار
در آنژیوگرافی یک کاتتر پلاستیکی نازک به داخل یک رگ بزرگ سطحی (نظیر شریان فمورال ‌، شریان براکیال ، ورید جوگولر) وارد می‌شود و به سمت ناحیه هدف هدایت می شود. سپس ماده حاجب ید دار به داخل رگ تزریق می‌شود. (برای بیمارانی که به مواد ید دار حساسیت دارند می توان از گاز دی اکسیدکربن استفاده کرد.)
سپس پرتوهای ایکس از قسمت بالایی دستگاه سی آرم به سمت ناحیه هدف تابانده می شود و گیرنده هایی در قسمت پایین دستگاه سی آرم وجود دارد که این پرتوها را جذب می کنند.
پس از این فرایند ، تصویری واضح و دقیق از رگ و قسمت های مختلف آن بر روی عکس یا فیلم ظاهر می شود. در هنگام عکس‌برداری به علت اینکه بافت عروقی بدن جزء نسج نرم بوده و تراکم کمی دارد ، اشعه به راحتی از همه آن ها عبور کرده و بر روی فیلم نمی توان هیچ تصویری داشت. به همین علت جهت مشخص کردن ساختمان و وضعیت عروق بدن از موادی با عدد اتمی بالا مانند اوروگرافین و آمنیو پاک و غیره استفاده می کنند که این مواد را اصطلاحاً مواد حاجب گویند و در لحظه عکس‌برداری این مواد را به داخل عروق هدایت کرده و همزمان عکس‌برداری انجام می شود.

کاربرد دستگاه
این روش تصویربرداری برای موارد زیر کاربرد دارد:  
تصلب شرائین ، آنوریسم ، صدمات عروقی ‌، بررسی عروق کرونر ، بررسی عروقی که خون رسانی به تومور را به عهده دارند و احیاناً مسدود کردن این عروق به منظور از بین بردن تومور ، بررسی خونریزی های داخلی

تجهیزاتی که بتواند وضعیت قلبی - عروقی بیمار را به صورت تصویر گویا بر روی فیلم یا مانیتور به پزشک معالج گزارش کند ، می تواند در تشخیص و سپس درمان این گونه بیماران نقش بسیار تعیین کننده ایفا کند.
آنژیوگرافی روندی است که دقیق ترین اطلاعات ممکن از عروق را تهیه و قبل از عمل در اختیار پزشک جراح قرار می دهد. بر پایه این اطلاعات ، جراح می تواند برخی از بیماری ها را بدون نیاز به عمل جراحی باز ، درمان کند و در صورت نیاز به عمل جراحی باز ، این اطلاعات جراح را در انجام سریع و دقیق این امر یاری رسانده و بهترین شرایط ایمنی را برای بیمار فراهم می کند.

آنژیوگرافی شریان کاروتید داخلی راست از نمای روبرو

آنژیوگرافی شریان ورتبرال چپ از نمای روبرو

مشخصات دستگاه

1- تخت کاتتر با رویه بدون کلاف   Frameless
2- ژنراتور مولد اشعه از نوع ولتاژ ثابت با قدرت 250 میلی آمپر، 150 کیلو وات
3- ستون سقفی نگهدارنده سی آرم با ریل دوبل  
4- سی آرم زاویه صفر درجه (رخ)
5- سی آرم زاویه 90 درجه (نیم‌رخ)
6- لامپ تشدید کننده تصویر بدنه فلزی 9 اینچ 4 فیلد
7- تیوب مولد اشعه X با اندازه کانونی 5/0 و 1/0 (2 ست)
8- سیستم تصویری مدار بسته X-TV با دو مانیتور
9- دوربین سینه   Cine Camera
10- انژکتور اتوماتیک مواد حاجب   
11- فیلم چنجر 
12- VTR
13- یونیت شوک الکتریکی   Defibrillator Unit 
14- دستگاه ظهور و ثبوت اتوماتیک فیلم 25 میلی متری
15- پروژکتور
16- Digital Subtraction Angiography یا DSA
17- تیوب مولد اشعه با اندازه کانونی 4/0 ، 8/0
18- آنالایزر سیستم قلبی
19- مولتی ایمیجر (Multi Imager)

آشنایی با دستگاه فلیم فتومتر

فليم فتومتري ‌شاخه اي از اسپكتروسكوپي اتمي است كه در آن نمونه‌هاي مورد بررسي در اسپكترومتر به شكل اتم هستند و دو شاخه ديگر از اسپكتروسكوپي اتمي، اسپكترومتري جذبي AAS يا (Atomic Absorption Spectro metry) و ICP-AES  coupled plasma-atomic emission spectrometry  (يك تكنيك جديد و گران كه زياد استفاده نمي شود) هستند. در تمام اين موارد، اتم هاي مورد بررسي با استفاده از نور تحريك مي شوند. تكنيك هاي جذب، ميزان جذب نور ناشي از انتقال الكترون‌ها به سطح انرژي بالاتر را اندازه مي گيرند و تكنيك هاي تابشي شدت نوري را كه با برگشتن الكترون به سطوح انرژي پايين تر تشعشع مي شود اندازه مي‌گيرند.

فـلـيــم فـتــومـتــري بـراي تعييـن كمـي و كيفـي چندين نوع كاتيون، به ويژه فلزاتي كه به آساني تحريك شده و با دماي شعله نسبتا كم به سطوح انـرژي بـالاتـر مـي رونـد (مـانـنـد سديم، پتاسيم، كلسيم، Rb، Cs، Cu و Ba) مناسب است.
در اين تكنيك از يك شعله استفاده مي شود كه محلول را بخار  و نيز فلز را تصفيه مي كند و سپس باعث انتقال الكترون ظرفيت به يك سطح انرژي بـالاتـر مـي شـود. با برگشت الكترون به حالت اولـيـه (گـرانـد اسـتـيـت) نـوري با يك طول موج مـشـخـص بـراي هـر فـلـز تـولـيـد مـي شـود. فـليم فتومترها از فيلترهاي نوري براي مانيتور كردن و جـسـتـجـوي نـور بـا طـول مـوج خـاص اسـتـفاده مـي‌كـنـند. به اين وسيله مي توان با بررسي اين طول موج ها و مقايسه آن ها با طول موج هاي مـربـوط بـه فـلـزات شـنـاخـتـه شـده، نـوع فـلـزات موجود در نمونه مورد بررسي را تعيين كرد.  
شدت نور تابيده شده را مي توان توسط معادله  Scheibe-Lomakin توصيف كرد:

C غلظت المان، k ثابت تناسب و n ~ 1 (در قسمت خطي منحني كاليبراسيون)  
بنابراين شدت نور تابيده شده مستقيما متناسب با غلظت نمونه است. 
فليم فتومترها وسايل نسبتا ساده اي هستند. نيازي به منبع نور نيست چرا كه در حقيقت همان چيزي است كه اندازه گيري مي شود. انرژي مورد نياز براي برانگيخته كردن توسط دماي شعله تامين مي شود (حدود 2000 تا 3000 درجه سانتيگراد) كه با سوزاندن استيلن يا گازهاي طبيعي در حضور هوا يا اكسيژن تامين مي شود. با استفاده از گرماي شعله و تاثير كاهش گاز (سوخت)، مولكول  ها و يون هاي نمونه مورد بررسي به اتم تجزيه مي شوند به عنوان مثال:

اتم‌ها در حالت گاز توليد يك خط در طيف مي كنند (و نه يك طيف پهن، چرا كه هيچ اتصال كووالانتي وجود ندارد بنابراين هيچ زيرسطح نوساني (vibrational sub-levels) وجود ندارد كه باعث پهن شدن پهناي باند شود.)
حساس‌ترين قسمت هاي دستگاه هواكش (aspirator) و قسمت گرم كن (burner) هستند. گازها نقش مهمي در هواكشي دارند. هوا نمونه را طبق قانون برنولي مي مكد و آن را به هواكش مي دهد در اينجا قطره هاي بزرگتر متراكم شده و مي توانند حذف شوند. منوكروماتور طول موج مناسب از نور موج تابيده شده را انتخاب مي كند . مي توان از فيلترهاي نوري معمولي استفاده كرد. نور تابيده شده به دتكتور مي رسد كه در حقيقت يك ضرب كننده نوري (PMT) است كه يك سيگنال الكتريكي متناسب با شدت نور تابيده شده توليد مي كند. اساس اندازه گيري با استفاده‌  از فليم فتومتر، مقايسه شدت تابش ناشي از محلول هاي ناشناخته با محلول هاي استاندارد يا با يك استاندارد داخلي امكان تحليل كمي فلزات موجود در محلول مورد بررسي را فراهم مي كند.  
دستگاه توسط يك سري از محلول هاي استاندارد كه بازه  غلظت هاي مورد گيري را پوشش مي دهند كاليبره مي شود. در شروع كار بايد مدت زمان كافي براي گرم شدن دستگاه درنظر گرفت. براي به دست آوردن نتايج خوب بايد حتما از ظروف شيشه‌اي تميز استفاده كرد.  
فليم فتومتري مزاياي زيادي دارد. ساده و نسبتا ارزان است و توان عملياتي بالايي دارد و مي تواند براي آناليز در محيط هاي بيولوژيك، كلنيكي و تحقيقاتي استفاده شود. اما از طرف ديگر دماي كم باعث حساس شدن اين روش به تداخل و پايداري شعله و نيز شرايط هواكشي مي شود. متغيرهاي آزمايشگاهي مختلف روي شدت نور تابيده شده از شعله تاثير دارند از جمله فلوي سوخت و اكسيژن و ميزان خلوص آن ها، ويسكوزيته محلول، پيوستگي نمونه ها  بنابراين كاليبراسيون دقيق و مداوم براي به دست آوردن نتايج خوب لازم است و مهم است كه تشعشع به دست آمده از محلول هاي ناشناخته و استاندارد را تحت شرايط تا حد امكان مشابه اندازه گيري كرد.

منبع: ماهنامه مهندسی پزشکی

آشنایی با تجهیزات دندانپزشکی

بطور کلی تجهیزات دندانپزشكی به اجزای زیر تقسیم می شوند:

۱) یونیت و صندلی

۲) کمپرسور

۳) آمالگاماتور

۴) كاویترون (دستگاه جرم گیری دندان)

۵) لایت كیور (نور سرد)

۶) اینسترومنت ها (شامل: توربین - ایرموتور - میكرو موتور -  پوآر - آب و هوا - هندپیس - آنگل - ایر اسكلر)

۷) استریلیزاتور

۸) رادیولوژی (تك دندان)

۹) ساكشن ها

۱۰) موتور آویز

۱۱) تابوره

و ...

یونیت

هر یونیت از چهار قسمت تشكیل شده است:
۱) صندلی
۲) جعبه باكس
۳) چراغ روشن
۴) كراشوار (لیوان پركن- دستشویی و ساكشن)

صندلی: از نظر ساختار و فیزیک تولید صندلی ها در سه تایپ Z - X - U یا I تقسیم بندی می شوند.
بیشتر كارخانجات به دلیل آسان بودن تولید از روش اول استفاده می كنند. بعضی از كارخانجات نیز به این دلیل كه قدرت و استحكام صندلی در نوع دوم بیشتر است از این فیزیک برای تولید استفاده می كنند.

هر صندلی دارای دو موتور می باشد. یك موتور برای قسمت نشیمن گاه و بالا و پائین كردن و موتور دیگر جهت جابجایی پشتی مورد استفاده قرار می گیرد. برای راحتی كار دندانپزشک علاوه بر قابلیت انتخاب position های مختلف، دو mode در صندلی ها به نام های Zero position  و Over position  پیش بینی می شود.
Zero position حالتی است كه صندلی به پائین ترین حالت خود رسیده و پشتی نیز به حالت 90 درجه برمی گردد و Over position  نیز حالتی است كه صندلی به بالاترین ارتفاع و پشتی نیز به حالت خوابیده یا 180 درجه نسبت به نشیمن گاه می رسد.

كاویترون (دستگاه جرم گیری دندان)

از این دستگاه برای از بین بردن پلاك ها و لكه های ناشی از فعالیت باكتری ها تشكیل شده بر روی دندان توسط اولتراسونیك استفاده می شود.
خونریزی كمتر، قدرت تاثیر بالا، و تقریبا آسیب رسانی پائین به دندان را می توان از فاكتورهای برتر استفاده از این دستگاه در مقایسه با دیگر روش های جرمگیری نام برد. بنابراین Ultrasonic Scaler را می توان یكی از روش های مفید در جهت پیشگیری و درمان بیماری های دندان دانست.

کلیه دستگاههای جرم گیری از قسمتهای زیر تشکیل شده :
1- جعبه اصلی که داخل آن مدار الکترونیکی قرار دارد و در جلوی آن كلیدهای کنترل جریان آب و هوا و نیز خاموش و روشن قرار دارد.
2- هندپیس که از طریق کابل به دستگاه اتصال دارد.
3- پدال که دارای کابل بلندی است و انتهای آن با یک فیش و یا بطور مستقیم به دستگاه متصل می شود.
4- سیم دوشاخه برای اتصال به برق 220 ولت شهری
5- شیلنگ آب که مستقیماً یا بوسیله فیش به دستگاه متصل می شود.
هندپیس از یک محفظه مناسب برای نصب قلم ساخته شده است و آب از طریق یک کابل نازک به نوک قلم می رود و تمام محفظه هندپیس را پر می کند. باید توجه داشت که به علت گرم شدن قلم، هیچ گاه بدون آب از دستگاه استفاده نمی شود.

لایت كیور:

برای استریل نمودن قلم هیچ گاه نباید نوک قلم را مستقیماً برابر حرارت خشک قرارداد. برای این کار باید از اتوکلاو یا مواد استریل کننده استفاده شود.

اجزاء داخلی دستگاه لایت کیور : 
  1- برد الکترونیکی کنترل جریان نور 
  2- ترانس تبدیل ولتاژ
  3- لامپ هالوژنیک
  4- کابل یا شیلنگ هدایت نور
  5- هندپیس
  6- رفکلتور
  7- کلیدهای خاموش و روشن دستگاه
  8- سوئیچ های سیگنال
 

کار این دستگاه برای پلیمریزاسیون است و این امر به خاطر لامپ کوارتز 75 وات پرقدرتی است که درون محفظه رفلکتور (منعکس کننده نور) می باشد. کلیدها با دقت بالا، زمان انفجار یا تخلیه انرژی را کنترل می کنند و رفلکتور دسته های انرژی را از مسیر هدایت نور عبور می دهد. سیبک هایی وجود دارند که می توان با زمانهای 20 تا 40 ثانیه انفجار دائم (تخلیه انرژی بصورت دائم) را انتخاب کرد. روی دسته سوئیچ هایی وجود دارد که تنظیمات زمان انفجار را انجام می دهند و توسط این سوئیچ ها امکان توقف پلیمریزاسیون در هر زمان ممکن می باشد.
هندپیس توسط یک لایه با قدرت حرارتی بالا محافظت می شود و در استفاده های طولانی مدت، توسط یک فن پرقدرت بطور اتوماتیک خنک می شود. مسیر هدایت نور تا 360 درجه قابل تنظیم است و این عمل باعث می شود که بتوانیم استفاده دقیق نور را عملی سازیم. کلیه مسیرهای نور را میتوان بوسیله اتوکلاو و یا استریلیزاسیون خنک استریل کرد. 
در هنگام كار با این وسیله عینک رنگی برای محافظت چشم در برابر  پلیمریزاسیون کامپورزیت لازم است.

Colto Lux II دارای هندپیس 220 گرمی می باشد که حاوی مسیر هدایت نور شیشه ای استاندارد می باشد. این شیشه ها درون محفظه با زاویه های 45 درجه طوری تعبیه شده اند که نور را از لامپ گرفته و بوسیله انعکاس آن را به سر محفظه هدایت می کنند. البته در این نوع خاص از دستگاه لامپ هالوژن درون هد طوری جایگزین شده که نیازی به مسیر هدایت شیشه ای نور ندارد و مسیر دوم، مسیر هدایت فلزی نور برای مصارف عمومی می باشد. این سیستم های فلزی طوری قرار گرفته اند که می توان در موارد خاص نیز استفاده کرد. بطور مثال برای پلیمریزاسیون قسمت های فاشیال، لینگوال، پالاتال، اکلوزال یا پروگزیمال پرکردگی ها.
این دستگاه برای کارهای تخصصی مورد استفاده قرار می گیرد و مسیرهای هدایت نور ویژه بصورت اطلاعات دستوری زیر کاربرد دارد:
  1- شماره 1981 و 1980 با قطر 8mm میلی متر نوع استاندارد 
  2- شماره 1982 با قطر 13mm میلی متر برای قسمت فاشیال 
  3- شماره 1983 با قطر 5mm میلی متر برای قسمت لینگوال با پالاتلل
  4- شماره 1984 با قطر 8mm میلی متر برای قسمت اکلوزال
  5- شماره 1985 با قطر 5mm میلی متر برای پروکزیمال
  6- شماره 1986 با قطر 5mm میلی متر نوع
  7- شماره 1988 با قطر 8mm میلی متر نوع یونیورسال
  8- شماره 1988 عینک حفاظت رنگی