آشنایی با تجهیزات دندانپزشکی
بطور کلی تجهیزات دندانپزشكی به اجزای زیر تقسیم می شوند:
۱) یونیت و صندلی
۲) کمپرسور
۳) آمالگاماتور
۴) كاویترون (دستگاه جرم گیری دندان)
۵) لایت كیور (نور سرد)
۶) اینسترومنت ها (شامل: توربین - ایرموتور - میكرو موتور - پوآر - آب و هوا - هندپیس - آنگل - ایر اسكلر)
۷) استریلیزاتور
۸) رادیولوژی (تك دندان)
۹) ساكشن ها
۱۰) موتور آویز
۱۱) تابوره
و ...
یونیت
هر یونیت از چهار قسمت تشكیل شده است:
۱) صندلی
۲) جعبه باكس
۳) چراغ روشن
۴) كراشوار (لیوان پركن- دستشویی و ساكشن)
صندلی: از نظر ساختار و فیزیک تولید صندلی ها در سه تایپ Z - X - U یا I تقسیم بندی می شوند.
بیشتر كارخانجات به دلیل آسان بودن تولید از روش اول استفاده می كنند. بعضی از كارخانجات نیز به این دلیل كه قدرت و استحكام صندلی در نوع دوم بیشتر است از این فیزیک برای تولید استفاده می كنند.
هر صندلی دارای دو موتور می باشد. یك موتور برای قسمت نشیمن گاه و بالا و پائین كردن و موتور دیگر جهت جابجایی پشتی مورد استفاده قرار می گیرد. برای راحتی كار دندانپزشک علاوه بر قابلیت انتخاب position های مختلف، دو mode در صندلی ها به نام های Zero position و Over position پیش بینی می شود.
Zero position حالتی است كه صندلی به پائین ترین حالت خود رسیده و پشتی نیز به حالت 90 درجه برمی گردد و Over position نیز حالتی است كه صندلی به بالاترین ارتفاع و پشتی نیز به حالت خوابیده یا 180 درجه نسبت به نشیمن گاه می رسد.
كاویترون (دستگاه جرم گیری دندان)
از این دستگاه برای از بین بردن پلاك ها و لكه های ناشی از فعالیت باكتری ها تشكیل شده بر روی دندان توسط اولتراسونیك استفاده می شود.
خونریزی كمتر، قدرت تاثیر بالا، و تقریبا آسیب رسانی پائین به دندان را می توان از فاكتورهای برتر استفاده از این دستگاه در مقایسه با دیگر روش های جرمگیری نام برد. بنابراین Ultrasonic Scaler را می توان یكی از روش های مفید در جهت پیشگیری و درمان بیماری های دندان دانست.
کلیه دستگاههای جرم گیری از قسمتهای زیر تشکیل شده :
1- جعبه اصلی که داخل آن مدار الکترونیکی قرار دارد و در جلوی آن كلیدهای کنترل جریان آب و هوا و نیز خاموش و روشن قرار دارد.
2- هندپیس که از طریق کابل به دستگاه اتصال دارد.
3- پدال که دارای کابل بلندی است و انتهای آن با یک فیش و یا بطور مستقیم به دستگاه متصل می شود.
4- سیم دوشاخه برای اتصال به برق 220 ولت شهری
5- شیلنگ آب که مستقیماً یا بوسیله فیش به دستگاه متصل می شود.
هندپیس از یک محفظه مناسب برای نصب قلم ساخته شده است و آب از طریق یک کابل نازک به نوک قلم می رود و تمام محفظه هندپیس را پر می کند. باید توجه داشت که به علت گرم شدن قلم، هیچ گاه بدون آب از دستگاه استفاده نمی شود.
لایت كیور:
برای استریل نمودن قلم هیچ گاه نباید نوک قلم را مستقیماً برابر حرارت خشک قرارداد. برای این کار باید از اتوکلاو یا مواد استریل کننده استفاده شود.
اجزاء داخلی دستگاه لایت کیور :
1- برد الکترونیکی کنترل جریان نور
2- ترانس تبدیل ولتاژ
3- لامپ هالوژنیک
4- کابل یا شیلنگ هدایت نور
5- هندپیس
6- رفکلتور
7- کلیدهای خاموش و روشن دستگاه
8- سوئیچ های سیگنال
کار این دستگاه برای پلیمریزاسیون است و این امر به خاطر لامپ کوارتز 75 وات پرقدرتی است که درون محفظه رفلکتور (منعکس کننده نور) می باشد. کلیدها با دقت بالا، زمان انفجار یا تخلیه انرژی را کنترل می کنند و رفلکتور دسته های انرژی را از مسیر هدایت نور عبور می دهد. سیبک هایی وجود دارند که می توان با زمانهای 20 تا 40 ثانیه انفجار دائم (تخلیه انرژی بصورت دائم) را انتخاب کرد. روی دسته سوئیچ هایی وجود دارد که تنظیمات زمان انفجار را انجام می دهند و توسط این سوئیچ ها امکان توقف پلیمریزاسیون در هر زمان ممکن می باشد.
هندپیس توسط یک لایه با قدرت حرارتی بالا محافظت می شود و در استفاده های طولانی مدت، توسط یک فن پرقدرت بطور اتوماتیک خنک می شود. مسیر هدایت نور تا 360 درجه قابل تنظیم است و این عمل باعث می شود که بتوانیم استفاده دقیق نور را عملی سازیم. کلیه مسیرهای نور را میتوان بوسیله اتوکلاو و یا استریلیزاسیون خنک استریل کرد.
در هنگام كار با این وسیله عینک رنگی برای محافظت چشم در برابر پلیمریزاسیون کامپورزیت لازم است.
Colto Lux II دارای هندپیس 220 گرمی می باشد که حاوی مسیر هدایت نور شیشه ای استاندارد می باشد. این شیشه ها درون محفظه با زاویه های 45 درجه طوری تعبیه شده اند که نور را از لامپ گرفته و بوسیله انعکاس آن را به سر محفظه هدایت می کنند. البته در این نوع خاص از دستگاه لامپ هالوژن درون هد طوری جایگزین شده که نیازی به مسیر هدایت شیشه ای نور ندارد و مسیر دوم، مسیر هدایت فلزی نور برای مصارف عمومی می باشد. این سیستم های فلزی طوری قرار گرفته اند که می توان در موارد خاص نیز استفاده کرد. بطور مثال برای پلیمریزاسیون قسمت های فاشیال، لینگوال، پالاتال، اکلوزال یا پروگزیمال پرکردگی ها.
این دستگاه برای کارهای تخصصی مورد استفاده قرار می گیرد و مسیرهای هدایت نور ویژه بصورت اطلاعات دستوری زیر کاربرد دارد:
1- شماره 1981 و 1980 با قطر 8mm میلی متر نوع استاندارد
2- شماره 1982 با قطر 13mm میلی متر برای قسمت فاشیال
3- شماره 1983 با قطر 5mm میلی متر برای قسمت لینگوال با پالاتلل
4- شماره 1984 با قطر 8mm میلی متر برای قسمت اکلوزال
5- شماره 1985 با قطر 5mm میلی متر برای پروکزیمال
6- شماره 1986 با قطر 5mm میلی متر نوع
7- شماره 1988 با قطر 8mm میلی متر نوع یونیورسال
8- شماره 1988 عینک حفاظت رنگی
